INTEGRACJA SENSORYCZNA
W ośrodku dzieci mogą korzystać również z terapii procesów integracji sensorycznej potocznie zwanej zajęciami SI.
Integracja sensoryczna jest to proces, w którym mózg porównywalny do centralnego procesora w komputerze, odbiera, selekcjonuje, łączy i interpretuje informacje ze wszystkich zmysłów, by jak najszybciej przekazać je do ciała, tak aby nasza reakcja była jak najlepsza (adekwatna) do sytuacji.
Kiedy układ nerwowy niewłaściwie organizuje bodźce zmysłowe wówczas dochodzi do zaburzeń integracji sensorycznej, (m.in.nadwrażliwości lub podwrażliwości oraz zaburzeń motorycznych o podłożu sensorycznym), które mogą powodować trudności z koordynacją i sprawnością ruchową, koncentracją, poziomem aktywności, zachowaniem czy przyswajaniem wiedzy.
Terapia zaburzeń integracji sensorycznej zwana przez twórczynię metody J. Ayres „naukową zabawą” polega na dostarczaniu dziecku odpowiednich bodźców dostosowanych do jego potrzeb, by pomóc mózgowi przetworzyć i przekazać je we właściwej reakcji adaptacyjnej. Wykorzystuje się do tego specjalistyczny sprzęty jak huśtawki, podwieszane platformy, trampoliny, równoważnie, deskorolki, piłki czy tunele. W trakcie zabaw stymuluje się tak zwane zmysły bazowe: zmysł dotyku, zmysł czucia tzw. głębokiego (propioceptywnego) odpowiedzialnego za czucie własnego ciała oraz układ przedsionkowy zwany zmysłem równowagi, w powiązaniu ze zmysłami wzroku i słuchu a także węchu i smaku. W terapii tej dziecko nie uczy się konkretnych umiejętności jak np. jazda na rowerze czy pisanie, ale usprawnia pracę systemów sensorycznych, które stanowią podstawę do rozwoju i nauki.
W terapii SI podstawą jest dobra relacja z dzieckiem i zabawowa forma zajęć podczas, których uczestnik zajęć rozwija poczucie kontroli nad ciałem, może w autoterapeutycznych aktywnościach zrealizować swoje potrzeby sensoryczne i ruchowe oraz wyciszyć się i uczyć autoregulacji.
TERAPIA LOGOPEDYCZNA
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Rydzynie zapewnia kompleksową opiekę logopedyczną dzieciom z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego.
Na początku pracy z dzieckiem logopeda układa indywidualny plan terapii, zgodny z zaleceniami występującymi w orzeczeniu, informacjami pochodzącymi z wywiadu z rodzicem, który dostosowany jest do zakresu zaburzeń, a także potrzeb i możliwości indywidualnych dziecka. W razie potrzeby dziecko kierowane jest na dodatkowe badania specjalistyczne: ortodontyczne, laryngologiczne, foniatryczne, neurologiczne i psychologiczne.
Logopeda ściśle współpracuje z pedagogiem, psychologiem i wychowawcami uczniów oraz przygotowuje materiały instruktażowe dla rodziców.
Naszymi celami są min.: wielozmysłowe rozwijanie kompetencji językowej i komunikacyjnej, promowanie samodzielności, dążenie do efektywnej komunikacji z otoczeniem, poprzez nabywanie umiejętności wyrażania swoich emocji, potrzeb i pragnień. Ważną dla nas kwestią jest rozwijanie sprawczości u każdego dziecka, ponieważ dzieci wtedy czują, że mają większą kontrolę nad sobą i zaczynają dostrzegać swój wpływ na ludzi i otaczający ich świat. Rozwijanie kompetencji społecznych i umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych stanowi także bardzo istotny aspekt naszej pracy.
Potrafimy efektywnie pracować z osobami z niedosłuchem, ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, czyli tymi z dysleksją, dysgrafią, dysortografią, dyskalkulią, a także z uczniami niedostosowanymi lub zagrożonymi społecznie.
Podczas zajęć logopedycznych usprawniamy między innymi funkcje słuchowe, rozumienie i nadawanie mowy, eliminujemy nieprawidłowości artykulacyjne, przezwyciężamy problemy związane z pisaniem i czytaniem, ćwiczymy spostrzegawczość, rozwijamy logiczne myślenie, myślenie abstrakcyjne i co jest bardzo istotne budujemy poczucie własnej wartości.
Dzieci ze spektrum autyzmu nie zawsze rozumieją, że język jest najlepszym narzędziem komunikacji, naszym zadaniem jest więc znaleźć sposób komunikacji przystępny dla dziecka. Dzieci uczą się między innymi pokonywać trudności interpersonalne, eliminowane są echolalie, oraz zachowania trudne.
Komunikacja Wspomagająca i Alternatywna AAC stosowana jest w przypadku dzieci mających znaczne trudności w werbalnym porozumiewaniu się.
W terapii logopedycznej wykorzystywane są różne metody wspomagające rozwój dziecka, a zabawa stanowi ważny element zajęć, podobnie jak właściwa atmosfera, w jakiej odbywają się zajęcia, co motywuje ucznia do pracy i przekłada się na zwiększenie efektywności terapii.
TYFLOPEDAGOGIKA
Dzieci z dysfunkcją wzroku korzystają z zajęć rewalidacyjnych prowadzonych przez tyflopedagoga, służących usprawnieniu funkcji wzrokowych oraz niwelowaniu opóźnień bądź zaburzeń w tym zakresie.
Na zajęciach z tyflopedagogiem uczniowie rozwijają umiejętności wzrokowe stanowiące podstawę nabywania kompetencji szkolnych i prawidłowego funkcjonowania w środowisku: rozwijają sprawności motoryczne oka, doskonalą umiejętności analizy i syntezy wzrokowej, koordynacji wzrokowo-ruchowej, jak również ćwiczą spostrzegawczość i pamięć wzrokową oraz uczą się technik odprężających i relaksujących wzrok. Oprócz terapii wzroku usprawniana jest percepcja słuchowa służąca kompensowaniu niedoborów odbioru wzrokowego oraz kształtowane są umiejętności orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.
HIPOTERAPIA
Koń i jego ruch dają zupełnie nowe i niespotykane w innych metodach terapeutycznych możliwości. Terapia z końmi obejmuje całą istotę człowieka. Dzięki bliskim kontaktom ze zwierzętami dzieci nabierają poczucia pewności, wiary w swoje możliwości, wzrasta motywacja do mówienia dzięki czemu łatwiej nawiązują kontakty . Specyfika tego rodzaju terapii niesie ze sobą ogromne możliwości: koń daje wrażenie chodu ludzkiego, zmniejsza spastyczność mięśni, hamuje przetrwałe odruchy postawy, przywraca zaburzoną symetrię mięśni tułowia, koryguje postawę ciała, zapobiega przykurczom i ograniczeniom ruchomości w stawach, pobudza zmysły, stanowi źródło bodźców równoważnych, uaktywnia, usprawnia pracę organów wewnętrznych, co ważne – uczy, mobilizuje, nie nudzi a relaksuje. To właśnie obecność konia – współterapeuty sprawia, że jest to wyjątkowa i niepowtarzalna, skuteczna i wszechstronna metoda terapeutyczna przynosząca zupełnie nowe efekty. Zaświadczenie o potrzebie hipoterapii dla dziecka rodzic powinien uzyskać od lekarza rodzinnego.
ARTETERAPIA
Arteterapia obejmuje różne obszary działań. Na zajęciach wykorzystuję głównie terapię przez sztuki plastyczne z elementami muzykoterapii.
Celem tych zajęć jest pobudzenie wszechstronnego rozwoju ucznia:
-W sferze psychomotorycznej usprawnia się pamięć, percepcję wzrokową i słuchową poprzez np. rozróżnianie barw, ćwiczenia w odwzorowywaniu kształtów i wzorów;
- W zakresie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej doskonali się poprzez zabawy z odtwarzaniem rytmu, układanie elementów według instrukcji słownej lub według wzoru;
- W sferze orientacji przestrzennej i schemacie ciała usprawnia się m.in. poprzez określanie położenia przedmiotów, kolorowanie ilustracji według instrukcji
-W sferze intelektualnej doskonali się poprawność wypowiadania się i poszerzam zasób słownictwa.
- W sferze emocjonalnej efektem jest podnoszenie poziomu samoakceptacji, rozładowywanie negatywnych napięć, emocji i agresji. Zajęcia pozwalają na wyrażanie swoich myśli, uczući i przeżyć w sposób społecznie akceptowany.
ZAJĘCIA SURDOPEDAGOGICZNE
W szkole prowadzona jest terapia surdopedagogiczna, czyli zajęcia rewalidacyjne dla dzieci z wadami słuchu i zaburzeniami mowy wynikającymi z wad słuchu. Celem terapii jest rozwijanie kompetencji językowych i komunikacyjnych oraz stymulowanie rozwoju poznawczego i społeczno-emocjonalnego dzieci z wadą słuchu. Zajęcia mają charakter indywidualny i prowadzone są z wykorzystaniem odpowiadających potrzebom dziecka pomocy dydaktycznych, a także przy zastosowaniu różnorodnych metod i form pracy, adekwatnych do jego możliwości. Niepowodzenia uczniów z wadą słuchu dotyczą głównie szeroko rozumianej komunikacji werbalnej, ale także szeregu innych trudności, m.in.: w rozumieniu pojęć abstrakcyjnych, w rozumieniu bardziej złożonych poleceń, pytań czy treści, w formułowaniu poprawnych gramatycznie, składniowo i stylistycznie wypowiedzi ustnych i pisemnych oraz trudności artykulacyjnych. Na zajęciach terapii surdopedagogicznej, uczniowie mają szansę pracować nad deficytami wynikającymi z wad słuchu i rozwijać i doskonalić możliwości komunikacyjne z zastosowaniem totalnej komunikacji..
ZAJĘCIA DYDAKTYCZNO-WYRÓWNAWCZE
Główne cele zajęć dydaktyczno-wyrównawczych to pomoc w opanowaniu i utrwalaniu wiadomości przewidzianych w podstawie programowej dla danego etapu edukacyjnego, usprawnianie oraz nabywanie umiejętności potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania dziecka w szkole, zapewnienie warunków do odnoszenia sukcesów każdemu z uczniów oraz stworzenie przyjaznej, bezpiecznej atmosfery na zajęciach. Cele te dotyczą wszystkich uczestników zajęć. Ich realizowanie powinno prowadzić do stymulacji rozwoju dziecka, korygowania zaburzonych funkcji, zapobiegania powstawaniu problemów emocjonalnych wynikających z nieradzenia sobie na co dzień na zajęciach, kształtowania samodzielności, rozbudzania zainteresowań i motywacji do nauki.
ZAJĘCIA KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNE
Celem tych zajęć jest usprawnienie funkcji odpowiedzialnych za uczenie się tzw. technik szkolnych. Usprawnia się je w sferze wzroku, słuchu, ruchu; kompensuje braki i doskonali pamięć oraz koncentrację uwagi. Zadania te mają też na celu podnoszenie motywacji do wysiłku intelektualnego, samodzielności i wytrwałości. Stwarzają okazję do odnoszenia przez nich sukcesów. Terapia ta dąży do wszechstronnego rozwoju zdolności poznawczych i percepcyjno-motorycznych.
Podczas zajęć dobierane są odpowiednie techniki i metody wpływające pośrednio
i bezpośrednio na poprawę osiągnięć dydaktycznych takich jak metoda Dobrego Startu, Weroniki Sherborne, Marii Montessorii, Paula Dennisona, co zdecydowanie wpływa na lepsze funkcjonowanie emocjonalne i społeczne dziecka.
Zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej
Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno- społeczne.
Mają na celu wzmocnienie oddziaływań terapeutycznych i profilaktycznych w odniesieniu do dzieci i młodzieży, którzy z różnych przyczyn: osobowościowych, rozwojowych, środowiskowych mają problemy w zakresie nawiązywania relacji z rówieśnikami i funkcjonowania w różnych sytuacjach społecznych, co przekłada się na poziom sukcesu osobistego, obraz samego siebie, prawdopodobieństwo występowania nieakceptowanych społecznie zachowań.
W ramach zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno – społeczne rozwijane są następujące obszary:
- samodzielność,
- samoświadomość – budowanie adekwatnego obrazu własnej osoby (mocne i słabe strony, akceptacja swojej indywidualności, odrębności, tożsamości),
- motywacja wewnętrzna,
- rozpoznawanie/rozumienie emocji/uczuć własnych i innych osób oraz sytuacji społecznych,
- radzenie sobie w sytuacjach ekspozycji społecznej,
- samoregulacja – panowanie nad emocjami, wyrażanie emocji/uczuć w sposób akceptowany społecznie,
- komunikowanie emocji,
- rozładowywanie emocji,
- przestrzeganie norm i obowiązujących zasad,
- samokontrola, ocena własnego zachowania (przyczyn, skutków), praca nad sobą,
- rozumienie zachowań/sytuacji społecznych, przyjmowanie perspektywy innych, przewidywanie zachowań innych osób,
- rozumienie komunikacji, efektywne komunikowanie się i nawiązywanie pozytywnych relacji interpersonalnych, kultury osobistej, manier, wyrażanie szacunku,
- empatia, cierpliwość, myślenie o innych, słuchanie innych,
- podtrzymywanie przyjaźni,
- radzenie sobie ze stresem,
- rozwiązywanie konfliktów/problemów, podejmowanie wyborów,
- skuteczne współdziałanie w zespole, funkcjonowanie w grupie,